زینک اکساید چیست و چه خواصی برای پوست دارد؟
اگر دچار سوختگی شده باشید حتما سر و کار شما به دارخانه افتاده است. د زینک اکساید یکی از مواردی است که غالبا برای سوختگی ها پیشنهاد می شود. پس نام زینک اکساید آنچنان که از نام شیمیایی آن بر می آید آنچنان هم ناشناخته نیست. اما چرا استفاده از زینک اکساید برای پوست مهم است و چرا این ماده در محصولات بهداشتی و مراقبت از پوست کاربرد دارد؟
برای دانستن جواب این سوالات و سوالات دیگری که درباره زینک اکساید برای شما مطرح شده است حتما ادامه مقاله را بخوانید.
زینک اکساید چیست؟
زینک اکساید به صورت طبیعی موجود نیست و باید از طریق فرآیندهای شیمیایی آن را به وجود آورد. این ماده همانطور که از نام آن مشخص است از اکسید کردن فلز زینک به وجود می آید. فلز زینک را مطمئنا میشناسید. این ماده معدنی خواص بسیار زیادی برای بدن و مخصوصا پوست و مو دارد به طوری که برای کسانی که دچار ریزش مو هستند غالبا مکمل زینک برای آنها تجویز می شود. فرآیند اکسید کردن نیز به این شکل است که فلز زینک با اکسیژن و در حضور حرارت ترکیب می شود و یک پودری به نام زینک اکساید حاصل این واکنش است.
زینک اکساید در چه محصولاتی استفاده می شود؟
زینک اکساید امروزه در بسیاری از محصولات مراقبتی و بهداشتی پوست مورد استفاده قرار می گیرد، اما عمده استفاده آن در کرم های ضد آفتاب فیزیکی یا معدنی است. در واقع عدد SPF حک شده روی بسته بندی های کرم ضد آفتاب همان درصد زینک اکساید موجود در محصول است. پس این نشان می دهد که زینک اکساید تا چه اندازه مهم است. امروز معیار SPF برای سایر محصولات ماند کرم پودر و مرطوب کننده ها نیز وجود دارد که در اغلب آنها نیز زینک اکساید به عنوان ماده موثره به کار برده می شود.
فواید زینک اکساید برای پوست
زینک اکساید برای پوست فواید بسیاری دارد از جمله:
1) محافظت از پوست در برابر آفتاب سوختگی و آسیبهای ناشی از آفتاب
طی سه دهه گذشته یکی از موضوعاتی که در تحقیقات پیرامون مراقبت از پوست بسیار مورد توجه قرار گرفته است، بررسی فواید زینک اکساید برای محافظت طبیعی از پوست در برابر آفتاب است. بر اساس این تحقیقات مشخص شده است که زینک اکساید از پوست در مقابل هر دو نوع پرتو فرابنفش نور خورشید (UVA /UVB) محافظت میکند. این ویژگی در اغلب ضدآفتابهای شیمیایی که فقط یک نوع پرتو فرابنفش را مسدود میکنند، وجود ندارد.
امروزه زینک اکساید علاوه بر ضد آفتاب، به فرمولاسیون بسیاری از محصولات مراقبت از پوست نیز افزوده میشود. همچنین این ماده در بسیاری از لوسیونها و مواد آرایشی-بهداشتی معدنی، کانسیلرها، مرطوبکنندهها، بیبی کرمها، دی دی کرم ها و محصولات ضد پیری استفاده میشود. در گذشته ضدآفتابهای حاوی زینک اکساید به دلیل رگههای سفید قابل توجهی که روی پوست به جا میگذاشتند، محبوب نبودند. این موضوع نشانه این بود که زینک بهطور کامل جذب نشده است. اما در سالهای اخیر دانش مراقبت از پوست پیشرفتهای بسیاری کرده است و امروزه فرمولاسیونهای جدید زینک اکساید با ذرات بسیار ریزی وجود دارند که دیگر روی پوست رگههای سفید بهجای نمیگذارند.
ویژگیهای زینک اکساید برای محافظت از پوست در برابر پرتوهای خورشید
- امروزه زینک اکساید در برخی از بهترین ضدآفتابها، به تنهایی اثراتی مشابه محصولات مراقبت پوست شیمیایی دارد، این در حالی است که در محصولات مراقبت پوست شیمیایی از چندین ترکیب به صورت همزمان برای محافظت در برابر طیف گسترده پرتوهای فرابنفش استفاده میشود.
- میزان ایمنی، قدرت و اثربخشی یک محصول برای پیشگیری از سوختگی، به میزان زینک اکساید به کار رفته در فرمولاسیون آن بستگی دارد. درصد زینک اکساید در محصولات مختلف بسیار متفاوت است و درصد نهایی، SPF (فاکتور محافظتی در برابر آفتاب) محصولات را تعیین میکند.
- در کرمهای ضدآفتاب، درصد زینک اکساید معمولاً حدود 25 تا 30 درصد است.
- در محصولات آرایشی، ازجمله کرم پودرها، بیبی کرمها، دیدی کرمها و مرطوبکنندههای صورت، درصد (و درنتیجه پوششدهی) معمولاً در حدود 10 تا 19 درصد است.
- هرچه از زینک اکساید کمتری در یک محصول استفاده شود، اثر محافظتی کمتری خواهد داشت (در بازه مجاز). به عنوان مثال فرآوردهای با SPF 15، نسبت به محصولی با SPF 30 که حاوی زینک بیشتری است، به مدت کمتری دوام خواهد داشت.
2) کمک به درمان آکنه
برای درمان جوش، زینک اکساید معمولاً با سایر ترکیبات ضدالتهابی یا ضد باکتری مانند آنتیاکسیدانها، زینک گلوکونات یا سولفات روی ترکیب میشود. همچنین این عناصر در کنار هم به بهبود ظاهر، کاهش شدت، طول مدت درمان و درد آکنههای کیستیک یا هورمونی و نشانههای آنها کمک میکنند.
نتایج یک مطالعه در سال 2013 همراه با تحقیقات دیگر در این زمینه نشان میدهد که زینک اکساید میتواند از روشهای مختلفی به درمان و پیشگیری از بروز آکنه کمک کند، از جمله:
- کاهش خصوصیات میکروبی یا باکتریایی مرتبط با بروز آکنه
- کاستن از التهابی که در نتیجه فعالیت باکتریهای عامل جوش و انسداد منافذ پوستی ایجاد میشود
- کاهش احتمال بروز مجدد آکنه در صورت مقاوم شدن پوست در برابر آنتیبیوتیکهای خوراکی یا موضعی
- تنظیم تولید چربی یا سبوم توسط پوست
- اثر قابض که به خشک کردن چربی اضافی و کوچک کردن منافذ بزرگ پوست و بهبود ظاهر آسیبدیده آن کمک میکند
تحقیقات نشان میدهد که مصرف موضعی زینک بهتنهایی یا به همراه سایر ترکیبات بسیار مؤثر عمل میکند. این موضوع به دلیل ویژگیهای ضدالتهابی و توانایی کاهش باکتری ایجادکننده جوش (پروپیونی باکتریوم) از طریق مهار آنزیمهای لیپاز باکتری و سطوح اسیدهای چرب آزاد در خون است. گاهی اوقات متخصصین پوست برای موارد شدید، مقاوم و مزمن آکنه، جهت کمک به جلوگیری از انسداد منافذ پوست توسط باکتریها، آنتیبیوتیک تجویز میکنند.
با این حال، مطالعات نشان دادهاند که باکتریهای ایجادکننده آکنه میتوانند پس از مدتی در برابر درمان مقاوم شوند، بنابراین برای برخی از افراد مصرف انواع قرص و لوسیون ممکن است پس از مدتی کارساز نباشد. درمانهای آنتیبیوتیکی آکنه هم میتوانند عوارض جانبی از جمله قرمزی، افزایش حساسیت به نور خورشید، خشکی و پوستهپوسته شدن پوست داشته باشد. خبر خوب این است که درمان با زینک اکساید میتواند حتی برای کسانی که آکنه مقاوم به آنتیبیوتیک دارند نیز مفید باشد.
3) درمان بثورات و تحریکات پوستی (شامل ادرار سوختگی نوزادان)
تحقیقات زیادی نشان میدهد که زینک اکساید به رشد بافت جدید، ترمیم پوست، بهبود زخمها و جلوگیری از التهاب کمک میکند. از این ماده میتوان برای کمک به بهبود طبیعی موارد زیر استفاده کرد:
- ادرار سوختگی نوزادان
- تبخالهای دهانی
- زخمهای پوستی
- خراشها یا ساییدگیها
- سوختگیها
- تحریک حاصل از مصرف محصولات شیمیایی
زینک اکساید یک ماده موثر رایج در بسیاری از کرمهای مخصوص ادرار سوختگی نوزادان است. پمادهای حاوی زینک اکساید با تشکیل یک لایه محافظ روی پوست، به محافظت از پوست ظریف و حساس کودک در برابر مواد محرک و باکتریها کمک میکنند. در مورد بثورات پوشک، بهتر است برای کاهش التهاب، از زینک بهصورت مکرر و به مقدار زیاد (طبق تجویز پزشک متخصص اطفال) استفاده شود.
برخی مطالعات در این زمینه نشان میدهد که میتوان از پمادهای زینک اکساید 5 درصد، برای کاهش علائم تحریک پوست در نوزادان مبتلا به بثورات پوشک ناشی از اسهال استفاده کرد. کرمهایی که فاقد عطر یا رنگ افزودنی هستند بهترین گزینه برای درمان بثورات پوستی، ازجمله بثورات پوشک با درجات خفیف تا شدید و پیشگیری از تشدید علائم محسوب میشوند.
منبع: https://lafarrerr.com/blog/zinc-oxide